Mezhepler Nasıl ve Neden Ortaya Çıktı?

📌 *Mezheplerin Ortaya Çıkışı* 

👉 *SORU* : Mezhepler nasıl ortaya çıktı ❓

 Peygamberimiz ﷺ zamanında mezhepler yoktu. Din bir tane iken niye farklı farklı görüşler var ❓

Peygamberimiz hangi mezhebe bağlıydı ❓

✒️  *CEVAP* : Kardeşim bir müdür hangi sınıftandır veya bir komutan hangi birlikten, bölüktendir demek ne kadar anlamsız ise, Peygamberimiz ﷺ hangi mezheptendir demek de o kadar anlamsızdır.

Mezhepler :  Peygamberimizin ﷺ bütün sünnetlerini, yaşantısını bir araya toplayan *AMELİ* yoldur. 

 👉 Peygamber Efendimiz ﷺ sahabelere şöyle buyurmuştur.

 *Hadis* : 

وَصَلُّوا كَمَا رَأَيْتُمُونِي أُصَلِّي . البخاري 

"Beni namaz kılarken gördüğünüz şekilde namaz kılınız" (Buhârî, Ezân, 18)

 Peygamberimiz ﷺ namaz kılarken, rükûdan kalkarken bazen ellerini kaldırırdı , bazen kaldırmazdı. Öğlen namazının ilk sünnetini bazen iki, bazen dört rekat kılardı. Vitir namazını bazen üç rekat, bazen iki + bir rekat olarak kılardı. Bunun gibi yüzlerce mesele vardır.

Sahabelerde Peygamberimize ﷺ bakıp namazlarını o şekilde kıldılar. Mezhep âlimleri de bu sünnetlerin hepsini toplayıp bir araya getirdiler.  

🤔 Mezhepler nasıl ortaya çıktı peki  ❓

🌹 Kardeşim mezhep imamları  "Biz kendimize bir  mezhep kuruyoruz kim tabi oluyorsa olsun" diye bir şey söylemediler. 

Peygamberimiz ﷺ vefat ettikten sonra sahabeler dünyanın herbir tarafına dağılıp dini, islamı, sünneti anlattılar. Sahabelerden sonra Tabiînler bu görevi üstlendiler.

İmamı Azam gibi büyük alimler yetişti. İslama yeni girenler dinlerini öğrenmek için ve ilimsiz müslümanlar yeni çıkan meseleler karşısında imamı Azam' a başvurdular. İmamı Azam efendimiz de Kur'an ve  sünnet ışığında cevaplar verdi. Artık insanlar imamı Azam'ın verdiği fetvalar, içtihatlar üzerine amel ettiler.

👉 İmamı Azam da yüzlerce talabe ve alim yetiştirdi. Bu talebeler islamı yaymak için çeşitli beldelere gittiler. Bu şekilde *mezhep yani ameli yol oluştu.* 

Diğer hak mezheplerde bu şekilde yayıldı. 

Peygamberimizden, sahabelere, sahabelerden, tabiînlerin âlimlerine, alimler yoluyla nesilden nesile amel yolu, nebevi sünnet hiç bozulmadan devam etti.

🤔 Peki mezheplerde ki farklı görüşler nasıl ortaya çıktı ❓

👉 Kardeşim *İtikad ve ameli konularda Kur'an* ve *Sünnetten* kesin delili olan konularda ehli sünnet mezheplerin arasında hiçbir ihtilaf, hiçbir fark yoktur. Hepsi aynı şeyleri söylemişlerdir aynı şeyleri savunmuşlardır.

*Kur'an* ve *sünnette* kesin delili olmayan ve sonradan çıkan *Fer'i* meselelerde müctehid imamların yaptığı ictihadlardan dolayı ihtilaflar meydana gelmiştir. Bu ihtilaflar sahabe döneminde de vuku bulmuştur. 

👉 *Misal* : Kirpinin eti yenilip veya yenilmeyeceğine dair Kur'an'ı Kerim ve hadislerde herhangi bir nas geçmemektedir. Sonradan çıkan bir meseledir. Yani içtihata açık bir meseledir.

İmam Şafii, ayet ve hadislerden yola çıkarak, içtihat edip kirpinin eti yenilir  şeklinde fetva vermiştir.

İmamı Azam ise ayet ve  hadislerden yola çıkarak içtihat edip kirpinin eti yenilmez şeklinde fetva vermiştir. Delilleri fıkıh kitaplarında mevcuttur. 

❗Bunun gibi yüzlerce fer'i meselelerden dolayı ihtilaf meydana gelmiştir. Buda ümmet için bir rahmettir. 

👉 Yeni çıkan meseleler hakkında müctehid imamlarımız Kur'an ve sünnet ışığında yola çıkarak içtihad etmişlerdir.

İçtihadı isabetli olana iki ecir, isabetli olmayana bir ecir vardır. Buhârî hadisin ifadesiyle...

🌹 *Hadiste* 

إِذَا حَكَمَ الْحَاكِمُ فَاجْتَهَدَ فَأَصَابَ فَلَهُ أَجْرَانِ، وَإِذَا اجْتَهَدَ فَأَخْطَأَ فَلَهُ أَجْرٌ . البخاري 

Bir müçtehit, içtihat eder ve içtihadında isabet ederse iki sevap; hata ederse bir sevap kazanır.” (Buhari, İ’tisam, 21)

🤔  Peki günümüzde Kur'an ve Sünnet varken illaki bir mezhebe mi tabi olmak gerekir ? Kur'an ve sünnete göre amel etsek olmaz mı ❓

 Kur'an'ı Kerim'in bir ayetini anlayabilmek için dahi meâllere baş vuran zat nasıl olurda Kur'an'dan, hadisten hüküm çıkartacak ❓❗

Günümüzdeki bir müslüman sadece abdestin bütün hükümlerini bir senede toplayamaz. İslam'ın binlerce hükmünü nasıl toplayacaktır ❓

❗Herkes Kuran ve sünnete bakıp hüküm çıkartsaydı 4 mezhep yerine binlerce görüş meydana gelirdi, herkes kendi kafasına, hevesine göre fetva verip amel ederdi. Ortada İslam dini diye bir din kalmazdı. 

Mezhep imamları bütün ömürlerini islam'a adayıp islam'ın bütün hükümlerini ve sünneti toplayıp bir araya getirmişlerdir. Bize düşen bu hükümlerle amel etmektir.

 Mezhep alimlerimiz hiç bir fetvayı kafasından vermemişlerdir. Her fetvanın dayanağı mutlaka Kur'an'ı Kerim, Hadisi Şerif, İcma, Kıyas olmuştur. Delilleri fıkıh kitaplarımızda mevcuttur. 

Kişi bu zamanda Kur'an'a hadislere bakıp amel edecek olursa dini kendi heva hevsesine göre yorumlar. Eksik deliller getirip sapıtır, ve saptırır. Çünkü Kur'an'ı Kerim ve hadisler bir bütündür. Hüküm çıkarmak için arapçayı bütün ilim dallarıyla ne güzel bir şekilde bilmesi gerekir. Kur'an'ı Kerim'in bütün ilimlerini ve hükümlerini bilmesi gerikir. Bu zamanda öyle bir âlim yoktur.

✒️ *SONUÇ* : Ehli sünnetin 4 mezhebide haktır. Ortaya konulan bütün görüşler Kur'an, sünnet, icma ve kıyasa dayanmaktadır. 

❗Kardeşim benim bu yazım size bir başlangıç olsun. Daha detaylı bir şekilde öğrenmek isterseniz  mezhepler ve görüşleri hakkında ehli sünnet alimleri onlarca cilt kitap yazmışlardır. Başvurmanızı tavsiye ederim.

Allah'u Teâlâ bizleri alimlerden ayırmasın nefsani hüküm vermekten muhafaza etsin.  Allahümme amin  🤲

Hazırlayan : *Beşir Çolak*

🌹 *والحمد لله رب العالمين*

Alıntıdır